Sex & Drugs & Rock & Roll
Ova pomalo šaljiva kovanica je opisivala savremenu muziku s kraja prošlog vijeka na jedan ironičan način. Popularna muzika je počela da se pretvara u svoju suprotnost na kraju sedamdesetih godina prošlog vijeka. Sve dobro što je stvoreno šezdesetih godina počelo je da klizi u neumjereni konzumerizam i komercijalizam, u dosadne muzičke fraze koje su se često graničile sa opskurnom verzijom klasične muzike, kao da su tvorci te loše muzike žudjeli za slavom klasičnih izvođača. Kada se tome dodaju i gotovo savršene frizure i šminka izvođača, pretenciozni kostimi namjenski šiveni za nastupe, iskrivljeno veličanje muzičkih zvijezda koje su se pretvarale u nedodirljive pop ikone, a takozvane rok opere i simfo-rok su se nizali kao na traci, sama suština pop kulture ili sub kulture je gubila svoj prvobitni smisao.
Istovremeno sa komercijalizacijom rastao je i otpor i svojevrsna kontra kultura koja je prezirala glavne muzičke tokove. S vremena na vrijeme su se dešavale incidentne pjesme koje su satirično opisivale nastalu klimu, poput pjesme Cover of the Rolling Stone grupe Dr. Hook & the Medicine Show, ali to su bile najblaže rečeno neozbiljne pjesme, koje su istina ismijavale postojeći sistem vrijednosti, ali nisu mogle napraviti značajniji pomak. Bendovi poput Ramonesa i Igy Pop and the Sturges u Americi jesu bili snažna alternativa ali potpuno izolovana od glavnih tokova, skrajnuta i zanemarena.
Krajem sedamdesetih London je najživlje mjesto alternativnih muzičkih pravaca, sviralo se po podrumima i klubovima ali značajnijeg prodora alternativnog zvuka nije bilo. Čekao se neko ili nešto, neka snažna ličnost koja će uobličiti kreativni haos koji je vladao i koja će otvoriti vrata novom svježem zvuku.
Ta ličnost ili karakter se desila u obliku jednog paraplegičara, tragično osakaćenog poliom još u djetinjstvu, čovjeka koji je uprkos svim ličnim nedaćama odlučio da živi.
Ian Djuri (Ian Dury) je engleski muzičar, pjesnik, boem koji je pjesmom iz naslova ovog teksta otvorio vrata svom viđenju muzike i svog benda Blocheads čiji najbliži prevod znači Glupani ili Mamlazi. Sam naziv benda govori dovoljno o njihovom pristupu i načinu života uopšte. Oni nisu bili razmažene pop zvijezde, bogati umišljeni snobovi, oni su bili ljudi sa ulice, sama esencija engleskog ili tačnije londonskog društva, a njihov način sviranja i ponašanja je predstavljao povratak korijenima rock and roll-a.
Njihova muzika je bila malčice čudna, mješavina raznih stilova i zvukova sa izrazitim kabaretskim pristupom u izvođenju, a suština njihovog zvuka i poruke je bio Ian Djuri. Promukli, često napukli glas, pogonio je provokativne tekstove pjesama koji su se graničili ali i postajali nova underground poezija, muzika koja je zbunjivala čestim mijenjanjem tempa, skakanjem sa jedne teme na drugu. I dok su ostali Blockheds-i donekle i ličili na uobičajene muzičare, iako su i oni umjeli da podviljaju na sceni, Ian Djuri je, ograničen svojim nesretnim hendikepom, nominalno samo stojao ili sjedio na visokoj barskoj stolici. Međutim, njegova facijalna ekspresija, grimase koje je pravio tokom izvođenja pjesama su davali notu svemu. On je čini se uživajući u svakom segmentu doživljavao muziku na svoj specifičan način kolutajući očima, praveći grimase i grčeve koji su se činili nasumičnim, naginjući glavu u čudnim i pomalo zastrašujućim položajima, činilo se da kao da nije potpuno svoj u tom trenutku. Pa i nije bio, on se nalazio u svom svijetu u kom je svaki ton, svaka riječ koju je izgovorio ili otpjevao stvarao samo njegov lični univerzum.
Blockheds-i su strastveno gajili potpuno odsustvo smisla za lijepo oblačenje na sceni, prezirući mondenski stil glavnih tokova, čak se nisu libili da budu i poderani na sceni što je bilo sablažnjivo za to vrijeme, sa veoma neurednim frizurama, svojom pojavom praveći potpunu antitezu svim Sweet bendovima tog vremena, pa i onim najvećim, već iskvarenih novcem i porocima. Sam Djuri je opet bio potpuno drugačiji čak i od njih, stvarajući kabaretski prikaz ili pratnju svojoj muzici. Kao šala, ismijavanje ili provokacija, znao bi na scenu izaći sa naočarima za varenje umjesto mondenskih sunčanih naočala koje su koristili „oni veoma popularni i sujetni“, pa bi još kao detalj u nekom trenutku pjesme skinuo iste varilačke naočare, i treptao poluslijep u trenutku. Tek tada bi se mogle vidjeti njegove kreonom uokvirene kolutajuće oči, što je bio još jedan satirični detalj protiv prefinjeno našminkanih pop zvjezdica tog vremena. Istovremeno je nosio bijele elegantne rukavice i majicu bez rukava, ne stideći svog bolešću oštećenog tijela. Sve je kod njega bilo kontrapunkt omaž antipod. On je kreirao svoju malu pozorišnu predstavu, svoj kabare tokom svakog koncerta.
Potpuni prezir prema svemu što su nosili glavni tokovi, novi inovativni tekstovi i muzika koja je iskakala iz šablona su veoma uticali na stvaranje novog talasa u muzici, koji je tada već bio tako potreban. Istina, agresivna nonšalancija Iana Djurija i prije svega pjesma iz naslova su širom otvorili vrata prvo Pank muzici i bendovima kao što su bili Sex Pistols i Clash, ali muzički pa i kultorološki uticaj je došao malo kasnije u obliku bendova kao što su prije svega Madness, Stranglers, Elvis Costelo, Talking Heads i mnogi drugi. Njegov stil i uopšte način života, njegovi stihovi su ohrabrili i druge da drugačije razmišljaju da na muziku gledaju iz drugog originalnog ugla. Nastao je Novi Talas u muzici, relevantan odgovor na revoluciju iz šezdesetih godina, pobuna koju su svi tako dugo iščekivali.
Iako je Ian Djuri ostao prilično nepoznat, pomalo skrajnut i zaboravljen, njegov uticaj na dalji razvoj muzike je bio ogroman a njegove pjesme su naknadno obrađivali veoma poznati i popularni izvođači. Evo samo nekoliko njegovih velikih pjesama koje i danas zvuče svježe i dobro, buntovno i iskreno.
Hit me with your rhythm stick, Wake up and make love with me, Sweet Gene Vincent, Inbetwenies, What a waste, Sex&Drugs&Rock&Roll…. i mnoge druge…
